PAESENS MODDERGAT, 't FISKERHUSKE en WADDENWOL

Tussen de Masterclass Urban Breidzje van  Loret Karman, georganiseerd door de Crafts Council Nederland ism het Frysk Museum  en het Bakje Breidzje in Franeker  hadden we een paar vrije dagen. Heel graag wilde ik Loret in deze korte vakantie het dorp waar mijn vader vandaan komt en waar een groot deel van mijn roots liggen, laten zien.
Wat mij betreft is dit dorp, Paesens Moddergat,  één van de mooiste plekjes op aarde. Op de Oere, dichtbij het huis van mijn grootouders, is nu Museum 't Fiskershúske ondergebracht in een aantal oude vissershuisjes, pal aan de voet van de zeedijk.     



Omdat Loret garens, wol en breien ademt wilde ik haar heel graag in dát museum in contact brengen met Trix de Waal van Waddenwol. 
Waddenwol is een kleinschalig project van museum 't Fiskerhúske: de wol van schapen die op de dijken, in de kwelders en op de terpen rondom het Waddengebied grazen wordt door een groep spinners en breisters verwerkt tot warme en duurzame truien. Deze truien hebben uiteraard de motieven van de visserstruien zoals die rond 1900 in Wierum en Moddergat gedragen werden.  
Waddenwol zet zich in voor duurzaamheid, behoud van het cultureel (textiele) erfgoed en zet zich in voor de leefbaarheid van deze regio.
Mijn plannetje leek te mislukken omdat het museum in de winter gesloten is en ik geen ingang had naar het museum. Tijm de Fries (een synoniem wat ik maar zo laat) nam via een collega contact op met Jacob Bootsma (conservator) en hij was zo vriendelijk om op dinsdagmiddag tijd vrij te maken voor ons. Vervolgens was het contact met Trix de Waal snel gelegd en ook zij was bereid naar Moddergat te komen....

De middag was een mooie ontmoeting met zeer gedreven mensen die hard werken aan het in stand houden van oude ambachten, de fiskerscultuur en dan in dit geval de oude technieken die gebruikt werden in de kleding van vissers en hun vrouwen.
In het museum bevind zich o.a. een mooie collectie textiele voorwerpen, zowel gebreid als van stof.
Links een aantal wanten met  'gewoon' één duim, maar ook een exemplaar met 2 duimen zodat bij nacht en ontij de want altijd goed zou zitten, hoe die ook aan getrokken werd.
De rechterfoto laat een 'dolbroek'  zien, die werd door vrouwen gedragen wanneer zij zandwormen aan het steken waren. een wijde broek met extra ruimte om de rokken in kwijt te kunnen....

De wol die gebruikt wordt voor de truien wordt komt zoals gezegd van schapen van de dijk en uit de kwelders, maar ook de vrijwillige spinners en breiers komen uit de regio. Bij elke trui die verkocht wordt staan dan ook de namen van diegenen die de wol voor die specifieke trui verwerkt hebben.
Ik kon het natuurlijk niet laten, er moést een trui uit Moddergat mee.

Het werd een Jitze van der Lei (volgens mij in de verte familie via de lijn van mijn grootmoeder) en daar zit dan een beschrijving van het product bij én de namen van de spinner en breister. In mijn geval zijn dat voor het spinnen Everd en gebreid door Anneke. De afstand van schaap tot trui is volgens de beschrijving 26 kilometer......

Dit bezoek heeft er in ieder geval in geresulteerd dat Trix, Jacob en (een deel van) de vrijwilligers op de Brei en Haakdag aanwezig zullen zijn. Jacob zal daar een lezing over het project Waddenwol geven. Ik neem ook mijn trui mee zodat iedereen die dat wil kan zien hoe mooi deze truien zijn!

Geweldig zo 'dichtbij' dit kledingstuk komt; ik weet hoe de omgeving er uit ziet, ruikt en proeft, ik ken de omstandigheden en een deel van de mensen. Het is de plek waar ik als klein kind al op de dijk tussen de keutels van de schapen door probeerde te lopen..... Fantastisch! Ik hoop dat mijn vader van boven af kan zien hoe er weer nieuw leven in 'zijn' dorp geblazen wordt!



Jammer genoeg was het koud en nat op deze januari middag. Het was de bedoeling dat ik achter dijk op zoek zou gaan naar inspiratie. De opdracht van Loret is om een structuur te kiezen en die om te zetten in een breisteek. Het materiaal moet een licht garen zijn waardoor het focus op de steek komt te liggen.
Ik ben wel even 'achter dijk' geweest, maar heb niet kunnen tekenen en schetsen. Dat wordt toch thuis de foto's van de afgelopen jaren er bij pakken en lekker gaan tekenen en schilderen!




De foto's van de zeewering zijn eerder genomen en de gebreide log cabines staan voor een deel van de kleuren die wat mij betreft bij het Wad horen. Nu de structuur van het Wad dus nog 'even' vertalen naar een steek.....

Schapen waren ook in geen velden of wegen te bekennen: die komen zo rond april weer terug naar de dijken en kwelders. Ben je dan in de buurt dan zeker even gaan kijken: elk jaar is het weer een feest om al die schapen met hun lammetjes te zien. Uiteindelijk begint dit hele gebeuren natuurlijk gewoon bij hen!!

Reacties

  1. Ja, zeker een heel mooi verhaal!!! Hier komt voor jou alles samen: heden, verleden en toekomstige plannen en projecten!! Wat een voldoening moet het zijn geweest om alles aan Loret te laten zien en om ook nog zelf zo'n authentieke trui te hebben!! Een 100% feel good story :-)).
    Lieve groet, Nelleke

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je wel Nelleke, het is heel bijzonder zo 't dorp' op de kaart te helpen zetten! Liefs!

      Verwijderen
  2. Wat een mooi stuk!! Fijn dat het zo'n succes was!!

    Hartelijke groet van Tijm de Fries

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat een prachtig verhaal al lezend gaat het voor mij leven bijzonder ook die oude wanten
    Je kan wel zeggen wol blijft bijzonder door alle jaren heen
    Ook ik ben er graag mee bezig van ruwe wol tot breiwerk

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Zo leuk om te lezen! Ben daar een aantal jaren terug geweest in een vakantie!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Via Bakje breidsje, kwam ik op jouw blog. Wat herkenbaar. Mijn schoonmoeder komt ook van Paesens/Moddergat. Woonde ook vlak bij het Fiskershúske.Toen wij daar waren zagen wij op een dia de zuster van de pake van mijn man, Moedertje Braaksma.
    Daarom vind ik jouw verhaal zo mooi.

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

TÓCH LENTE ......

BAKJE BREIDZJEN, BREIEN! IN FRYSK MUSEUM TE LJOUWERT, MARIE ANTOINETTE, EN NOG EENS BRAZILIAANSE AVONTUREN